Liệu Đạo luật Giảm lạm phát sẽ chống lại lạm phát?

(English)

Giả định: Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã tuyên bố rằng Đạo luật Giảm lạm phát (Inflation Reduction Act, IRA) sẽ giúp giảm lạm phát cho người Mỹ.

Thẩm định: Tuyên bố này PHẦN LỚN THẬT. Đạo luật Giảm lạm phát không tìm cách tác động trực tiếp đến lạm phát bằng cách thay đổi chính sách tiền tệ, đó là vai trò của Ngân hàng Dự trữ Liên bang. Thay vào đó, nó tìm cách giải quyết một số nguyên nhân lịch sử của lạm phát bằng cách giải quyết chi phí chăm sóc sức khỏe và năng lượng. Đạo luật này cũng đầu tư vào năng lượng tái tạo và sản xuất năng lượng, điều này sẽ bảo vệ Hoa Kỳ khỏi các sự kiện toàn cầu có sức ảnh hưởng đến chi phí và cung cấp năng lượng.


Được Quốc hội thông qua và được Tổng thống Joe Biden ký vào ngày 16 tháng 8 năm 2022, Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) năm 2022 là một đạo luật có nội dung chi tiêu nhằm giảm lạm phát. Điều này được thực hiện thông qua sự kết hợp giữa giảm thâm hụt, giảm chi phí chăm sóc sức khỏe, cải thiện an ninh năng lượng và sự độc lập (tránh phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch) trong khi giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. 

Nhìn chung, dự luật làm tăng 720 tỷ đô la trong 10 năm thông qua việc giảm chi phí thuốc, thực thi thuế tốt hơn và các loại thuế doanh nghiệp mới, trong khi chi tiêu 455 tỷ đô la. Phần 264 tỷ đô la còn lại sẽ được dùng cho việc giảm thâm hụt.

Lạm phát là gì?

Lạm phát là sự gia tăng giá cả, xảy ra khi chi phí cho nguyên vật liệu và lao động nhằm mục đích cung cấp hàng hóa và dịch vụ tăng lên. Vì Hoa Kỳ là quốc gia duy nhất trong nhóm G7 có nền kinh tế đã trở lại mức trước đại dịch, nên nhu cầu của Hoa Kỳ đã tăng nhanh hơn so với khả năng sản xuất của nền kinh tế toàn cầu. Những thứ góp phần vào lạm phát là lãi suất thấp khuyến khích chi tiêu, cũng như các sự kiện toàn cầu như cuộc chiến ở Ukraine (Ukraina) có thể ảnh hưởng đến chi phí hàng hóa như nhiên liệu và thực phẩm.

Vì nhu cầu cao, người Mỹ sẵn sàng trả giá cao hơn cho cùng một loại hàng hóa và dịch vụ mà họ đã trả ít tiền hơn trước đó. Đồng thời, các công ty cũng tăng giá để tối đa hóa doanh thu.

Cách IRA giảm thâm hụt

Khía cạnh được tranh luận nhiều nhất của Đạo luật Giảm lạm phát là khoản chi tiêu dự kiến ​​264 tỷ đô la nhằm giảm thâm hụt liên bang. Văn phòng Ngân sách Quốc hội phi đảng phái và Mô hình Ngân sách Penn Wharton (từ Đại học Pennsylvania) không dự đoán rằng dự luật sẽ làm tăng lạm phát. Trên thực tế, Ủy ban phi đảng phái cho Ngân sách Liên bang Có Trách Nhiệm dự đoán rằng dự luật sẽ giảm lạm phát chủ yếu thông qua giảm thâm hụt.

Phần lớn doanh thu từ Đạo luật Giảm lạm phát sẽ được thu bằng cách tăng thuế đối với các công ty, cũng như tăng chi tiêu cho Sở Thuế vụ để truy quét các cá nhân và công ty đang cố tình trốn tránh hoặc đóng thuế thấp hơn quy định.

Cách IRA giảm chi phí chăm sóc sức khỏe

Cả cựu Tổng thống Trump và Tổng thống Biden đều có mục tiêu cung cấp cho Medicare khả năng đàm phán giá thuốc tốt hơn, đặc biệt là đối với các loại thuốc như in-su-lin — Đạo luật hiện đã giới hạn in-su-lin ở mức 35 đô la/tháng, trong khi mức trung bình trước đó là 54 đô la/tháng. Đạo luật Giảm lạm phát cũng mở rộng Tín dụng Thuế Đặc biệt (PTC) của Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (Obamacare) để các hộ gia đình nằm trong phạm vi 400% tiêu chí hộ nghèo quy định bởi chính phủ được nhận một khoản tín dụng thuế để giúp trả phí bảo hiểm y tế. Chi phí tiết kiệm từ các loại thuốc kê đơn rẻ hơn ước tính khoảng 230 tỷ đô la, trong khi chi phí mở rộng PTC ước tính là 70 tỷ đô la, với số tiền tiết kiệm ròng là 160 tỷ đô la.

Cách IRA giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu

Đạo luật Giảm lạm phát bao gồm $369 tỷ đô la tài trợ cho công nghệ tái tạo năng lượng, cung cấp cho Hoa Kỳ một con đường hướng tới sự độc lập về năng lượng và thực hiện các bước nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu do con người tạo ra một cách có ý nghĩa.  

Các khoản tín dụng thuế cho xe điện đã được mở rộng để bao gồm cả xe đã qua sử dụng. Các ưu đãi bổ sung giúp chủ nhà trả tiền cho các thiết bị gia dụng tiết kiệm năng lượng và tiết kiệm tiền trong nhà của họ.

Khí mê-tan, nguyên nhân lớn thứ hai gây ra biến đổi khí hậu, thường được thải vào môi trường như một sản phẩm phụ của quá trình khoan dầu khí khi nó rò rỉ từ lòng đất. Các hình phạt mới sẽ nhằm khuyến khích các công ty dầu khí kiểm soát các vụ rò rỉ khí mê-tan nói trên.

Các khoản tín dụng thuế thúc đẩy việc tạo ra nhiều nguồn năng lượng như năng lượng gió, năng lượng mặt trời và năng lượng hạt nhân, cũng như sản xuất công nghệ năng lượng sạch tiên tiến để cạnh tranh với Trung Quốc một cách có hiệu quả hơn. Quốc gia này hiện dang dẫn đầu về năng lượng sạch.

Sự bất định về năng lượng gây ra bởi các cuộc xung đột trên toàn cầu trong lịch sử đã từng là nguyên nhân dẫn đến lạm phát. Ví dụ, trong những năm 1970, lạm phát vượt xa những gì chúng ta đã thấy trong lịch sử đương đại. Lạm phát xảy ra ngay sau khi giá dầu tăng 350%. Nhiều nhà kinh tế cho rằng lạm phát là kết quả trực tiếp của sự bất định về giá năng lượng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sản xuất và vận chuyển hàng hóa.

Những khoản đầu tư này dự kiến ​​sẽ làm giảm ô nhiễm khí nhà kính của Hoa Kỳ xuống thấp hơn 40% so với mức phát thải đỉnh điểm như chúng ta đã thấy vào năm 2005.

Liệu IRA sẽ làm giảm lạm phát?

Lạm phát là một chủ đề phức tạp và có thể do nhiều yếu tố gây ra. Ví dụ, giá xăng tăng, được coi là một yếu tố dẫn đến lạm phát, đạt đỉnh 5,02 đô la/gallon vào tháng 6, nhưng đã giảm xuống 3,68 đô la vào giữa tháng 9 năm 2022, mức giảm nêu trên rơi vào khoảng 27%. Vàng và đồng, các yếu tố dẫn đến lạm phát, được sử dụng làm nguyên liệu cho nhiều sản phẩm, cũng đã giảm giá theo vòng xoáy (sự giảm giá liên tục). Nguyên nhân sâu xa của lạm phát ở Mỹ là sự kết hợp của nhiều yếu tố như chiến tranh ở Ukraine, sự phục hồi kinh tế nhanh chóng của Mỹ và các vấn đề kéo dài có liên quan đến nền kinh tế Trung Quốc do COVID.

Mặc dù khó có thể chỉ ra các chính sách cụ thể ngoài chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang trong việc chống lạm phát, nhưng việc bảo vệ người Mỹ khỏi chi phí tăng cao trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và năng lượng – đồng thời hạn chế mức ảnh hưởng của các sự kiện toàn cầu lên nền kinh tế Mỹ – có thể ngăn chặn lạm phát tăng lên mức độ thiệt hại cao. Vì những lý do này, Việt Kiểm Tin kết luận rằng tuyên bố Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) sẽ làm giảm lạm phát là PHẦN LỚN THẬT.