(English)
Tranh cãi về sự thật cơ bản với người mà bạn yêu thương là một việc nan giải. Đây là vài chỉ dẫn về cách đàm luận với người thân về các chủ đề khó khăn liên quan đến sự nhiễu loạn thông tin và tin giả.
1. Để có hiểu biết chung về tin giả
Thông tin sai lạc hoặc tin giả đáng sợ vì nó lừa gạt người ta khiến họ có những quyết định đi ngược với quyền lợi của chính mình. Thông tin sai trái được sản xuất bởi những guồng máy khổng lồ và quyền lực, do đó khó lựa vấn đề để giải quyết trước. Tuy bạn có thể bất đồng với người khác về tin thật và tin giả, sự thật là không ai thích bị người khác lừa gạt.
Giúp mọi người hiểu vì sao có tin giả và nhận biết được tin giả là bước đầu. Viet Fact Check có các nguồn thông tin phi đảng phái bằng song ngữ có thể giúp bạn dựng khung cho cuộc đối thoại. Những nguồn thông tin này có ích lợi vì đó là kiến thức cơ bản để biết cách nhận định một thông tin có thật hay được dàn dựng.
2. Tìm điểm tương đồng
Bạn cần thiết lập uy tín không chỉ của một người thiết tha với sự thật mà còn chia sẻ giá trị với người mình đang muốn thuyết phục. Ban có thể làm điều này bằng cách tìm ra điểm tương đồng. Ví dụ, tất cả mọi người Mỹ đều nên coi việc duy trì công bằng và chính xác trong bầu cử là quan trọng, bất kể ai thắng. Chúng ta không thể đối thoại về sự hữu hiệu chính sách của các nhà dân cử nếu chúng ta không đồng ý rằng họ được bầu lên một cách hợp pháp. Nhưng khi cố gắng tìm điểm tương đồng, điều quan trọng là cả hai bên chia sẻ những giá trị chung để có thể đối thoại một cách chân thành.
3. Tập trung vào từng thuyết âm mưu một
Có cả một một khối thuyết âm mưu giăng vào nhau để tạo thành một loại hiện thực khác. Chúng được dựng lên trên giả thuyết là người nào tin vào chúng chắc sẽ không chịu bỏ thời gian để kiểm tra các dữ liệu ngoài quỹ đạo của thuyết âm mưu đó. Đó là bản tính con người. Tùy đối tượng, một số thuyết âm mưu có thể tạo phản ứng cảm tính. Hãy chọn một vấn đề không quá chạm nọc để tranh luận và tập trung vào điểm đó. Nếu chứng minh được là thuyết âm mưu đó sai, bạn sẽ giúp làm cho những âm mưu khác bị lung lay trong sự suy nghĩ của đối tác..
4. Hãy thực tế với mục tiêu của mình
Mục tiêu của bạn nên là giúp đỡ người thân thẩm định dữ liệu và sự thật tốt hơn. Chính kiến được tạo nên bởi dữ liệu, nhưng chính kiến có tính cá nhân trong khi dữ liệu không thế. Mục tiêu của bạn không nên là muốn thay đổi quan điểm chính trị của người khác vì quan điểm dựa trên cách người đó hiểu các dữ liệu và được dẫn dắt bởi cảm xúc. Nếu đối tác đồng ý đọc một thông tin bạn chia sẻ và tin bạn đủ để đặt câu hỏi về các dữ liệu thật, thì coi như bạn đã thành công một phần. Giúp người thân hiểu rõ hơn về thông tin sai trái trên mạng và gửi cho họ các nguồn thông tin để họ ít nhất đọc qua có nghĩa bạn đã làm một việc rất tốt cho họ.
5. Hãy đồng minh với họ
Nếu thật sự muốn người thân của mình không bị tổn hại bởi thông tin sai trái, hãy cho họ biết điều đó. Hãy cho họ biết đây là vấn đề bạn quan tâm. Cho họ biết bạn sẵn sàng giúp đỡ họ với thông tin. Họ đang sống trong một gian phòng với tiếng vọng của tin giả. Khi có mặt và sẵn lòng trò chuyện, bạn đang chọ họ một cách thoát dần ra khỏi sự kìm hãm đó.
6. Biết khi nào nên dừng lại
Ai trong chúng ta cũng đã gặp trường hợp mà cuộc bàn luận về chính trị nóng lên. Đến mức đó, tìm được giải pháp thỏa mãn cho mọi người sẽ rất khó; khi người ta bắt đầu gay gắt, họ sẽ tập trung vào chiến thắng cuộc tranh luận thay vì tìm ra sự thật. Đây là một cơ hội tốt để lái câu chuyện sang một chủ đề nhẹ nhàng hơn. Hãy nói một câu đơn giản như, “điều này khó để chúng ta bàn cãi, nhưng đây là một liên kết giải thích quan điểm của tôi tốt hơn chính tôi. Bạn đọc nó đi để giờ chúng ta có thể chuyển sang nói chuyện về Paris By Night?” Hãy lùi một bước và bình tĩnh lại. Khi sẵn sàng, bạn có thể thử lại lần nữa.
7. Hãy kiên trì
Sau cùng, hãy kiên trì. Các thuyết âm mưu hữu hiệu vì chúng gây ra sợ hãi và căng thẳng ở những người tin vào chúng. Linh tính con người là phản ứng khi cảm thấy bị nguy hại, vì vậy thay đổi nhanh chóng cách suy nghĩ của người khác là điều rất khó. Nếu có thể giúp bạn mình vươn ra ngoài vòng của những người cùng tin vào thuyết âm mưu, khả năng họ thấy sự thật sẽ cao hơn. Giống như nước chảy mãi mài trơn hòn đá, khi bạn đóng vai trò làm một nguồn thông tin và tiếng nói của lý trí, bạn có thể bào mòn đi các góc nhọn của thông tin sai trái để dẫn đến sự thật.