Joe Biden có muốn tăng thuế 82% dân Mỹ hay không?

(English)

Giả định: Trong một tweet gần đây, Donald Trump Jr. nói Joe Biden muốn tăng thuế 82% dân Mỹ.

Thẩm định: SAI. Biden chỉ đề xuất tăng thuế các doanh nghiệp và 1% những ai lãnh mức lương hơn $400,000 một năm.


Dựa theo Phòng ngân quỹ của Quốc hội, năm nay Mỹ sẽ đạt mức thâm hụt ngân sách kỷ lục $3.3 ngàn tỷ. Joe Biden đề xuất cân đối ngân sách bằng cách tăng thuế các doanh nghiệp và vào 1% dẫn đầu những ai có mức lương hơn $400,000 một năm.

Trong một đợt phỏng vấn với ABC News, Biden nói là sẽ “không có thuế mới” cho những ai lãnh tiền lương dưới $400,000 một năm. Thêm vào đó, ông cũng nói sẽ “không tăng thuế” cho “90% các công ty gia đình làm chủ — có dưới 50 nhân viên.”

Giả định của Donald Trump Jr. rằng “Joe Biden muốn tăng thuế 82% dân Mỹ” là dựa theo một ý kiến nói rằng các công ty do bị tăng thuế sẽ có ít tiền lương cho nhân viên hơn.

Tuy nhiên, các nhóm chính sách thuế quan bảo thủ lẫn tự do đã phân tích ảnh hưởng nếu thuế doanh nghiệp của Biden được áp dụng và họ thấy rằng ảnh hưởng lên 80% dân Mỹ là vô cùng nhỏ. Phần lớn nhóm thấy mức lương chỉ thay đổi dưới 2%.

Thậm chí nếu như đây là trường hợp tệ nhất, nhiều nghiên cứu đã thất bại trong việc chứng minh thuế doanh nghiệp có ảnh hưởng đến tiền lương cá nhân. Tiền lương bị tác động nhiều hơn bởi cạnh tranh trong thị trường lao động hơn là thuế doanh nghiệp.

Nguồn: Congressional Budget Office

Thêm nữa, phần lớn ngân sách liên bang (hơn $4 ngàn tỷ) đến từ thuế trên lương phát ra và thu nhập, và tất cả đều gắn liền với số lượng nhân viên trong một doanh nghiệp và mức lương của họ. Mô hình này rất rõ ràng khi chi tiêu lao động ở mức cao so với thu nhập của doanh nghiệp. Nhưng do năng suất và việc thuê ngoài ngày càng cao, từ những năm 60 thì phần thu nhập của doanh nghiệp được bỏ ra cho nhân viên càng giảm dần — với phần giảm lớn nhất là trong 20 năm vừa qua. Dấu hiệu này sẽ tiếp tục khi năng suất tăng cao hơn và việc tự động hoá càng thịnh hành hơn.

Trong khi đó, thuế doanh nghiệp chỉ chiếm 7% tổng số ngân sách liên bang. Theo giả thuyết ban đầu, khi thuế thu nhập thấp thì doanh nghiệp sẽ tuyển dụng nhiều hơn, còn thuế liên bang sẽ tăng để đáp ứng thuế trên lương phát ra và thu nhập của nhân viên. Tuy nhiên, sự thật thì lại khác. Khoảng tiền trợ giúp liên bang cho các ngành lớn như bảo hiểm, ngân hàngxe hơi đều đến từ thuế của dân, thậm chí khi các ngành này liên tục tăng năng suất và cắt giảm nhân viên.

Các công ty chia càng lúc càng ít một khoản lợi nhuận của mình cho phần tiền lương. Đề xuất của Biden là một nỗ lực để đáp lại vấn đề này và giảm gánh nặng thuế lên các cá nhân. Biden có ý định muốn tăng mức thuế doanh nghiệp từ 21% đến 28%. Mức thuế doanh nghiệp từng là 35% nhưng giảm hẳn do Đạo Luật Giảm Thuế và Việc Làm 2017 của Tổng thống Trump. 

Một nhóm chuyên gia độc lập dự tính rằng kế hoạch của Biden sẽ giúp kinh tế Mỹ tăng chừng $3.5 ngàn tỷ cho đến $4 ngàn tỷ trong 10 năm.

Trong các nước đã phát triển, Mỹ có mức gánh nặng thuế dưới dạng phần trăm tổng sản lượng nội địa (GDP) đứng trong tầm thấp nhất. Thậm chí nếu kế hoạch thuế của Biden có thông qua thì Mỹ vẫn có mức thuế cho doanh nghiệp thấp nhất.

Kết luận: Giả định thuế cho hầu hết dân Mỹ sẽ tăng là SAI, lý do là ý định tăng thuế chỉ áp dụng cho doanh nghiệp và 1% cá nhân lãnh lương. Giả định này bắt nguồn từ lý luận thiếu cơ sở về phản ứng của các công ty Mỹ trong trường hợp thuế doanh nghiệp tăng lê