(English)
Giả định: Một số người Mỹ gốc Việt tin rằng bạn không cần phải tiêm cả hai liều chủng ngừa COVID-19. Họ nói liều thứ hai để bổ sung là không cần thiết và chỉ có lợi cho các công ty dược phẩm.
Thẩm định: Giả định này SAI. Tuỳ thuộc vào loại chủng ngừa nào mà bạn đang muốn được chích. Có ba loại chủng ngừa COVID-19 đã được Cơ quan Quản Lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ cho phép sử dụng tại Hoa Kỳ—hãng Pfizer, Moderna hay Johnson & Johnson. Theo Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh, những người tiêm chủng ngừa của hãng Moderna và Pfizer cần tiêm hai liều để đạt được mức hiệu quả 95%. Liều đầu tiên giúp hệ thống miễn dịch tạo phản ứng chống lại SARS-CoV-2, hay vi rút gây ra COVID-19. Liều thứ hai tiếp tục đẩy mạnh phản ứng miễn dịch để tăng cường khả năng bảo vệ lên đến 95%. Các loại chủng ngừa từ cả ba nhà sản xuất cũng được chính phủ liên bang cung cấp miễn phí. Bạn sẽ không phải mất bất kỳ khoản tiền nào để đi tiêm phòng.
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã cấp giấy phép cho sử dụng ba loại chủng ngừa COVID-19: loại đầu do hãng Pfizer sản xuất, loại kế tiếp của hãng Moderna, và loại thứ ba của hãng Johnson & Johnson. Đối với chủng ngừa từ hãng Pfizer và Moderna, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) khuyến cáo nên tiêm hai liều.
Đối với chủng ngừa của hãng Pfizer, mũi thứ hai được tiêm sau mũi thứ nhất 21 ngày. Chủng ngừa của hãng Moderna có khoảng cách 28 ngày giữa mũi thứ nhất và mũi thứ hai.
Theo một bài viết trong tạp chí Scientific American, một liều chủng ngừa Pfizer giảm nguy cơ nhiễm bệnh COVID-19 có triệu chứng khoảng 50%. Một liều của Moderna giảm nguy cơ nhiễm COVID-19 80%. Hai liều chủng ngừa của Pfizer hoặc của Moderna giảm nguy cơ nhiễm trùng xuống đến mức đáng kể là 95%.
Nếu người dân không tiêm liều thứ hai, các nhà khoa học lo ngại rằng việc có miễn dịch chỉ một phần sẽ dẫn đến nguy cơ cao hơn của sự nảy sinh nhiều biến thể SARS-CoV-2 chống lại chủng ngừa. Không tiêm phòng đầy đủ có thể làm cơ thể của bạn thành nơi sinh sản của các loại vi-rút chống lại kháng thể.
Chủng ngừa do hãng Johnson & Johnson sản xuất chỉ cần tiêm một mũi, mặc dù loại này có mức hiệu quả kém hơn một chút so với các chủng ngừa cần hai liều. Theo cơ quan FDA, chủng ngừa Johnson & Johnson có mức hiệu quả 85% trong việc ngăn ngừa các triệu chứng COVID-19 từ nặng đến nguy kịch có thể xuất hiện ít nhất 28 ngày sau khi tiêm.
Những câu hỏi khác về liều lượng chủng ngừa
Do tình trạng khan hiếm chủng ngừa, Vương quốc Anh đã quyết định kéo dài khoảng thời gian giữa liều đầu tiên và liều thứ hai lên 12 tuần để tiêm chủng cho càng nhiều người càng nhanh càng tốt. Theo Tạp chí Y khoa Anh (BMJ), tình trạng thiếu chủng ngừa là nguyên nhân chính dẫn đến thay đổi trong khoảng cách dùng thuốc. Không có nhiều bằng chứng khoa học để hỗ trợ quyết định này, do các thử nghiệm đã không so sánh hiệu quả với khoảng cách liều khác nhau, hoặc hiệu quả giữa một so với hai liều.
Cũng do thiếu số lượng chủng ngừa, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) đã cập nhật bản hướng dẫn để tuyên bố là liều thứ hai có thể được chích cách xa tới 6 tuần sau liều đầu tiên. CDC cũng cho hay trong “các tình huống ngoại lệ”, khi chưa có liều thứ hai cùng chung một hãng chủng ngừa của liều thứ nhất (Pfizer hoặc Moderna), có thể chấp nhận liều thứ hai được thay thế bằng hãng chủng ngừa khác (Moderna hoặc Pfizer).
Trung tâm CDC tiếp tục khuyến cáo một người nên tiêm hai liều chủng ngừa cùng hãng và tuân thủ giữ khoảng cách thời gian từ 21 đến 28 ngày giữa các liều.
Gần đây, nghiên cứu mới từ Israel cho thấy trong những người khỏe mạnh dưới 65 tuổi, một liều chủng ngừa Pfizer có thể làm giảm 85% triệu chứng COVID-19 trong vòng 15 đến 28 ngày. Hai nghiên cứu mới cũng cho biết những người từng nhiễm COVID-19 sẽ chỉ cần một liều chủng ngừa là đủ. Tuy vậy những nghiên cứu này vẫn không thay đổi các khuyến cáo của CDC.
Các nhà nghiên cứu đang tiếp tục tìm hiểu và phân tích dữ liệu. Trong những tháng tới chúng ta có thể sẽ thấy những phát hiện mới và các khuyến nghị mới của CDC. Cơ quan FDA có một quy trình nghiêm ngặt để phê duyệt chủng ngừa mới và đưa ra quyết định dựa trên phân tích dữ liệu liên quan đến các lợi ích và rủi ro. Do có rất nhiều kiểm tra và xét duyệt trong cộng đồng khoa học và các cơ quan chính phủ, khó có khả năng trục lợi tài chính là động lực vì sao chủng ngừa hãng Pfizer và Moderna có chế độ điều trị 2 lần tiêm.
Chính phủ liên bang đang cung cấp chủng ngừa miễn phí cho tất cả những người sống ở Hoa Kỳ, cho nên bạn không cần phải trả tiền khi đi tiêm chủng.
Kết luận: Để bảo vệ bản thân và cộng đồng của bạn và để giảm thiểu khả năng nảy sinh các biến thể chống được chủng ngừa của coronavirus, bạn cần tuân theo các hướng dẫn của trung tâm CDC. Nếu bạn đang tiêm chủng ngừa Pfizer hoặc Moderna, bạn cần tiêm cả hai liều vào các khoảng thời gian quy định: cách 21 ngày cho hãng Pfizer và cách 28 ngày cho hãng Moderna.
Để hẹn ngày tiêm chủng ngừa, xin đến trang
Việt Kiểm Tin đang liên kết với nhiều tổ chức cộng đồng và y tế để giúp cộng đồng người Mỹ gốc Việt hiểu thêm về chủng ngừa COVID-19. Dự án này được hỗ trợ bởi: Hội Người Mỹ Gốc Việt Cấp Tiến (PIVOT), Dịch Vụ Y Tế Á Châu (AHS), Liên Hiệp Ngành Móng Tay Lành Mạnh (California Healthy Nail Salon Collaborative), Liên Minh Sinh Viên Bắc Mỹ Gốc Việt (UNAVSA), Trung Tâm Tài Nguyên Hành Động Đông Nam Á (SEARAC), Trung Tâm Nghiên Cứu Sức Khoẻ Y Tế Người Mỹ Gốc Á (ARCH) và Hiệp Hội Tổ Chức Sức Khoẻ Cộng Đồng Châu Á Thái Bình Dương (AAPCHO).