(English)
Giả định: Nhiều người Mỹ gốc Việt tin rằng chính sách kinh tế của Trump đã giúp cộng đồng Việt.
Thẩm định: Giả định này SAI. Các thiếu sót về lãnh đạo của chính quyền Trump trong cơn đại dịch COVID-19 đã buộc nhiều chính phủ tiểu bang phải gấp rút tìm vốn để hỗ trợ các tiểu thương và đảm bảo sức khỏe người dân. Hậu quả là nhiều doanh nghiệp nhỏ do người Việt làm chủ, chẳng hạn như tiệm nail và nhà hàng, đang bấp bênh ở mức có thể phải đóng cửa.
Từ khi đại dịch COVID-19 xâm nhập vào Mỹ vào giữa tháng 3, chính phủ liên bang, cụ thể là chính quyền Trump, đã cố tình giảm tầm nghiêm trọng của bệnh, nói rằng nó sẽ “biến mất,” Chính phủ của nhiều tiểu bang đã phải tự giải quyết sau khi virus coronavirus bùng lên đợt đầu tiên, và tổ chức các cuộc họp báo để thảo luận kế hoạch tạm ngưng bị đuổi nhà, cho doanh nghiệp nhỏ vay tiền và các biện pháp giữ an toàn cho công chúng.
Các doanh nghiệp do người Mỹ gốc Á làm chủ là nhóm đầu tiên bị thiệt hại vì COVID-19. Ngay cả trước khi dịch bệnh bùng phát trên đất Mỹ, các doanh nghiệp người Mỹ gốc Á đã chứng kiến lượng khách giảm đến 80%, lâu trước khi các viên chức y tế công cộng Mỹ thúc đẩy giữ khoảng cách xã hội.
Sau khi nhiều tiểu bang đóng cửa vào tháng 3, các doanh nghiệp nhỏ đã bị ảnh hưởng tiêu cực, kể cả doanh nghiệp do người Việt làm chủ. Ví dụ như 91% thợ làm nail đã nộp đơn xin tiền thất nghiệp, trong đó một số lớn là người Việt. Chỉ riêng tại Quận hạt Santa Clara, một tiệm làm nail đã đóng cửa vĩnh viễn, bảy tiệm vẫn đóng cửa, và hai tiệm đang hoạt động chỉ với một người thợ.
Không chỉ các tiệm nail, các nhà hàng trên toàn quốc cũng gặp khó khăn; 60% nhà hàng đã đóng cửa kể từ tháng 3, hầu hết ở California, Texas, New York và Florida. Phở Ca Dao, một nhà hàng Việt Nam ăn khách ở San Diego, đã mất 50% doanh thu từ khi đại dịch bùng phát. Các nhà hàng Việt khác đang nỗ lực kinh doanh an toàn, với nhiều nhà hàng chuyển sang bán đồ ăn take-out để tồn tại.
Giới tiểu thương có rất ít cơ hội nhận tiền cho vay từ Chương trình Bảo vệ Tiền lương (Paycheck Protection Program) vì họ không có sẵn quan hệ với các ngân hàng dòng chính hoặc các quỹ tín dụng. Thêm nữa, không một dịch vụ cứu trợ tài chính nào của Cơ quan Quản lý Tiểu thương (US Small Business Administration) duy trì trang mạng với các ngôn ngữ châu Á. Người nhập cư làm chủ doanh nghiệp phải dựa vào con cháu hoặc hàng xóm để sử dụng các chương trình cứu trợ. Người Mỹ gốc Việt bị ảnh hưởng bởi cả tính bài ngoại lẫn lệnh đóng cửa, nên nhiều người phân vân không biết mình còn khả năng phục hồi sau đại dịch không.
Cách chính quyền Trump xử lý đại dịch COVID-19 tương phản với cách chính quyền Obama đối phó khi dịch Ebola bùng phát vào năm 2014. Dưới sự lãnh đạo của Obama, chính quyền lập tức gửi quân đội và các chuyên gia y tế đến Tây Phi Châu để ngăn chặn vi-rút lây lan, do đó các doanh nghiệp nhỏ ở Mỹ chịu ảnh hưởng rất ít.
Cũng dưới sự lãnh đạo của Obama, Quốc hội đã thông qua ngân quỹ bổ sung $5,4 tỷ, cùng lúc tăng cường mạng lưới giám sát dịch bệnh toàn cầu của Mỹ và cải thiện khả năng phòng bị của hệ thống chăm sóc sức khỏe trong nước. Ngược lại, Trump cho giải tán đội ngũ đối phó với đại dịch do chính quyền Obama thành lập.
Cập nhật: Theo Cục Thống kê Lao động, tỷ lệ thất nghiệp của người Mỹ gốc Á đã từ 2,8% vào năm 2019 lên tới 15% vào tháng 5 năm 2020. Vào tháng 8 năm 2020, tỷ lệ thất nghiệp là 10,7%, một trong só cao nhất cả nước.
Kết luận: Giả định rằng kinh tế của người Mỹ gốc Việt tốt hơn dưới thời Trump là sai. Sự vắng mặt trong vai trò lãnh đạo của Trump tiếp tục gây thiệt hại đến các doanh nghiệp do người Việt làm chủ và tạo khó khăn cho những người sống bằng nghề làm nail hoặc nhà hàng để nuôi gia đình họ.